Bielsko-Biała. Kim byli patroni naszych ulic?

Spacerując ulicami Bielska-Białej, często nie wiemy, kim byli ich patroni. Tymczasem to nie tylko osoby zasłużone dla całego kraju lub znane na świecie. To także postacie związane z naszym miastem, którym sporo zawdzięczamy. Przypominamy ich sylwetki i miejsca, które są z nimi związane.

STUDIO GAZETA

1 z 11

Spacerując ulicami Bielska-Białej, często nie wiemy, kim byli ich patroni. Tymczasem to nie tylko osoby zasłużone dla całego kraju lub znane na świecie. To także postacie związane z naszym miastem, którym sporo zawdzięczamy. Przypominamy ich sylwetki i miejsca, które są z nimi związane.

<b>Zygmunt Lubertowicz</b><br>
Cieszące się opinią prestiżowego Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika ma zawiłą i ciekawą historię. To była pierwsza średnia szkoła z polskim językiem wykładowym na terenie Bielska. Szkoła - wtedy gimnazjum - w 1919 roku została założona nie w Bielsku, ale w Skoczowie. Do Bielska przeniesiono ją dwa lata później. W 1927 roku otrzymała siedzibę przy obecnych ul. Piastowskiej i Listopadowej.</b>
Jednym z najbardziej znanych nauczycieli tej szkoły był Zygmunt Lubertowicz. Urodzony 16 września 1883 roku w Nowym Targu, był nie tylko nauczycielem, ale też poetą, prozaikiem, publicystą, działaczem społecznym, kulturalnym i turystycznym. Po ukończeniu polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim pracował jako nauczyciel w Brodach, Czerniowcach i Nowym Targu, a następnie właśnie w gimnazjum w Bielsku. Pisał do gazet, był jednym z animatorów polskiego ruchu teatralnego w Bielsku i członkiem miejscowego Towarzystwa Teatru Polskiego. Był też wielkim miłośnikiem wędrówek po górach, propagował wśród młodzieży taką formę spędzania wolnego czasu. Zmarł 20 września 1958 roku w Bielsku-Białej. Pochowany jest na cmentarzu przy ul. Grunwaldzkiej. Lubertowicz jest patronem ulicy pomiędzy Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika a parkiem Słowackiego.

fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl, archiwum

2 z 11

Zygmunt Lubertowicz
Cieszące się opinią prestiżowego Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika ma zawiłą i ciekawą historię. To była pierwsza średnia szkoła z polskim językiem wykładowym na terenie Bielska. Szkoła - wtedy gimnazjum - w 1919 roku została założona nie w Bielsku, ale w Skoczowie. Do Bielska przeniesiono ją dwa lata później. W 1927 roku otrzymała siedzibę przy obecnych ul. Piastowskiej i Listopadowej. Jednym z najbardziej znanych nauczycieli tej szkoły był Zygmunt Lubertowicz. Urodzony 16 września 1883 roku w Nowym Targu, był nie tylko nauczycielem, ale też poetą, prozaikiem, publicystą, działaczem społecznym, kulturalnym i turystycznym. Po ukończeniu polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim pracował jako nauczyciel w Brodach, Czerniowcach i Nowym Targu, a następnie właśnie w gimnazjum w Bielsku. Pisał do gazet, był jednym z animatorów polskiego ruchu teatralnego w Bielsku i członkiem miejscowego Towarzystwa Teatru Polskiego. Był też wielkim miłośnikiem wędrówek po górach, propagował wśród młodzieży taką formę spędzania wolnego czasu. Zmarł 20 września 1958 roku w Bielsku-Białej. Pochowany jest na cmentarzu przy ul. Grunwaldzkiej. Lubertowicz jest patronem ulicy pomiędzy Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika a parkiem Słowackiego.

<b>Generał Józef Kustroń</b><br>
Jego imię nosi ulica biegnąca równolegle do ul. Partyzantów. Pochodzący z ukraińskiego miasta Stryj gen. Kustroń był jednym z ważniejszych polskich wojskowych przed II wojną światową, którego los zetknął z Bielskiem. Urodził się w 1892 roku. Podczas I wojny był w Legionach Polskich, a już po odzyskaniu niepodległości rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej naczelne dowództwo powierzyło mu koordynację wojskowych przewozów kolejowych. W 1935 roku objął dowództwo 21. Dywizji Piechoty Górskiej w Bielsku. Żyjąc tutaj, był zwolennikiem polityki twardej ręki wobec mniejszości niemieckiej. Swoją dywizją dowodził podczas kampanii wrześniowej. Weszła ona w skład Grupy Operacyjnej 'Bielsko', która powstała w ramach Armii 'Kraków'. 21. Dywizja uczestniczyła w ciężkich walkach, a gen. Kustroń zginął 16 września 1939 roku w bitwie pod Oleszycami.<br>
W Bielsku aż do 1939 roku generał mieszkał wraz z rodziną w kamienicy, która stoi przy skrzyżowaniu ulic 3 Maja i Sixta. Przypomina o tym pamiątkowa tablica wisząca na ścianie budynku.

fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl, Tadeusz Semrau / Narodowe Archiwum Cyfrowe

3 z 11

Generał Józef Kustroń
Jego imię nosi ulica biegnąca równolegle do ul. Partyzantów. Pochodzący z ukraińskiego miasta Stryj gen. Kustroń był jednym z ważniejszych polskich wojskowych przed II wojną światową, którego los zetknął z Bielskiem. Urodził się w 1892 roku. Podczas I wojny był w Legionach Polskich, a już po odzyskaniu niepodległości rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej naczelne dowództwo powierzyło mu koordynację wojskowych przewozów kolejowych. W 1935 roku objął dowództwo 21. Dywizji Piechoty Górskiej w Bielsku. Żyjąc tutaj, był zwolennikiem polityki twardej ręki wobec mniejszości niemieckiej. Swoją dywizją dowodził podczas kampanii wrześniowej. Weszła ona w skład Grupy Operacyjnej 'Bielsko', która powstała w ramach Armii 'Kraków'. 21. Dywizja uczestniczyła w ciężkich walkach, a gen. Kustroń zginął 16 września 1939 roku w bitwie pod Oleszycami.
W Bielsku aż do 1939 roku generał mieszkał wraz z rodziną w kamienicy, która stoi przy skrzyżowaniu ulic 3 Maja i Sixta. Przypomina o tym pamiątkowa tablica wisząca na ścianie budynku.

<b>Władysław Nehrebecki</b><br>
Przed galerią Sfera stoją sylwetki Bolka i Lolka. Niestety, już i tak licha czupryna Lolka stała się obiektem ataku wandali, którzy wyrywają mu włos za włosem. Kreskówka 'Bolek i Lolek' z bielskiego Studia Filmów Rysunkowych to symbol dzieciństwa dzisiejszych 40- i 50-latków. Scenariusz filmu powstał w 1962 roku, a pierwszy odcinek serialu gotowy był już rok później i nosił tytuł 'Kusza'. Wyprodukowano 160 odcinków przygód Bolka i Lolka. Władysław Nehrebecki, jeden z twórców filmu, za pierwowzór dwóch rysunkowych urwisów wziął swoich kilkuletnich wtedy synów: Jana i Romana. Postacie chłopców narysowali Alfred Ledwig i Leszek Lorek.<br>
Nehrebecki urodził się 14 czerwca 1923 roku w Borysławiu, zmarł 28 grudnia 1978 w Katowicach. Przez wiele lat mieszkał w Bielsku-Białej. Pochowany jest na bielskiej nekropolii przy ul. Cmentarnej. Na jego nagrobku są oczywiście sylwetki rysunkowych chłopaków. Nehrebecki był nie tylko reżyserem filmowym i teatralnym oraz twórcą filmów animowanych, ale także scenarzystą oraz autorem komiksów. Był też jednym ze współzałożycieli Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Choć oczywiście najbardziej znany jest z filmów o Bolku i Lolku, to zrealizował także np. pierwszy polski panoramiczny film animowany 'Za borem, za lasem' (1961). Nehrebecki jest patronem jednej z ulic w Kamienicy.

fot. Tomasz Fritz / Agencja Wyborcza.pl, materiały Studia Filmów Rysunkowych

4 z 11

Władysław Nehrebecki
Przed galerią Sfera stoją sylwetki Bolka i Lolka. Niestety, już i tak licha czupryna Lolka stała się obiektem ataku wandali, którzy wyrywają mu włos za włosem. Kreskówka 'Bolek i Lolek' z bielskiego Studia Filmów Rysunkowych to symbol dzieciństwa dzisiejszych 40- i 50-latków. Scenariusz filmu powstał w 1962 roku, a pierwszy odcinek serialu gotowy był już rok później i nosił tytuł 'Kusza'. Wyprodukowano 160 odcinków przygód Bolka i Lolka. Władysław Nehrebecki, jeden z twórców filmu, za pierwowzór dwóch rysunkowych urwisów wziął swoich kilkuletnich wtedy synów: Jana i Romana. Postacie chłopców narysowali Alfred Ledwig i Leszek Lorek.
Nehrebecki urodził się 14 czerwca 1923 roku w Borysławiu, zmarł 28 grudnia 1978 w Katowicach. Przez wiele lat mieszkał w Bielsku-Białej. Pochowany jest na bielskiej nekropolii przy ul. Cmentarnej. Na jego nagrobku są oczywiście sylwetki rysunkowych chłopaków. Nehrebecki był nie tylko reżyserem filmowym i teatralnym oraz twórcą filmów animowanych, ale także scenarzystą oraz autorem komiksów. Był też jednym ze współzałożycieli Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Choć oczywiście najbardziej znany jest z filmów o Bolku i Lolku, to zrealizował także np. pierwszy polski panoramiczny film animowany 'Za borem, za lasem' (1961). Nehrebecki jest patronem jednej z ulic w Kamienicy.

<b>Teodor Sixt</b><br>
Przy ul. Mickiewicza w Bielsku-Białej mieści się XIX-wieczna willa Sixta z charakterystyczną wieżyczką. Zmarły w 1897 roku Theodor Sixt jest jedną z bardziej tajemniczych postaci w historii miasta. Urodził się w 1834 roku. Ale w którym dniu? Są dwie daty jego urodzenia: 14 oraz 16 marca. Ta pierwsza widnieje w księgach parafialnych, natomiast ta druga data jest na jego nagrobku na bielskim zabytkowym starym cmentarzu ewangelickim. Jako dziecko Sixt mieszkał w Bietigheim w Wirtembergii, jego ojciec był tam profesorem w liceum. Sixt miał 36 lat, gdy ożenił się z Johanne Emilie Weich, córką majętnego sukiennika. Po ślubie osiedlił się w Bielsku. Został właścicielem farbiarni w Wapienicy.<br>Był jednym z najbogatszych mieszkańców XIX-wiecznego Bielska. Nie wiadomo, z czego żył. Posądzano go o prowadzenie nieuczciwych interesów, m.in. o handel bronią oraz zarządzanie siecią domów publicznych, to jednak nigdy nie znalazło potwierdzenia. Najprawdopodobniej grywał na giełdzie. Zmarł 4 czerwca 1897 roku. Nie wiemy, jak wyglądał. Do dzisiaj nie zachowało się żadne jego zdjęcie, nie ma też żadnego portretu. Swoją willę zapisał w testamencie miastu, z zastrzeżeniem, że nie wolno jej nikomu odsprzedać. W 2006 roku został bohaterem sztuki teatralnej o historii miasta pt. 'Testament Teodora Sixta', którą napisał Artur Pałyga. Ulica Sixta jest w centrum miasta, mieści się przy niej m.in. I Urząd Skarbowy.

Fot. Paweł Sowa / Agencja Wyborcza.pl

5 z 11

Teodor Sixt
Przy ul. Mickiewicza w Bielsku-Białej mieści się XIX-wieczna willa Sixta z charakterystyczną wieżyczką. Zmarły w 1897 roku Theodor Sixt jest jedną z bardziej tajemniczych postaci w historii miasta. Urodził się w 1834 roku. Ale w którym dniu? Są dwie daty jego urodzenia: 14 oraz 16 marca. Ta pierwsza widnieje w księgach parafialnych, natomiast ta druga data jest na jego nagrobku na bielskim zabytkowym starym cmentarzu ewangelickim. Jako dziecko Sixt mieszkał w Bietigheim w Wirtembergii, jego ojciec był tam profesorem w liceum. Sixt miał 36 lat, gdy ożenił się z Johanne Emilie Weich, córką majętnego sukiennika. Po ślubie osiedlił się w Bielsku. Został właścicielem farbiarni w Wapienicy.
Był jednym z najbogatszych mieszkańców XIX-wiecznego Bielska. Nie wiadomo, z czego żył. Posądzano go o prowadzenie nieuczciwych interesów, m.in. o handel bronią oraz zarządzanie siecią domów publicznych, to jednak nigdy nie znalazło potwierdzenia. Najprawdopodobniej grywał na giełdzie. Zmarł 4 czerwca 1897 roku. Nie wiemy, jak wyglądał. Do dzisiaj nie zachowało się żadne jego zdjęcie, nie ma też żadnego portretu. Swoją willę zapisał w testamencie miastu, z zastrzeżeniem, że nie wolno jej nikomu odsprzedać. W 2006 roku został bohaterem sztuki teatralnej o historii miasta pt. 'Testament Teodora Sixta', którą napisał Artur Pałyga. Ulica Sixta jest w centrum miasta, mieści się przy niej m.in. I Urząd Skarbowy.

<b>Karol Korn</b><br>
Neorenesansowy hotel President to jeden z najbardziej znanych bielskich budynków. Powstał w 1892 roku. Nazwano go Keiserhof (Cesarski Dwór) - jego pomysłodawcą i fundatorem był cesarz Franciszek Józef. A zaprojektował go Karol Korn. W historii Bielska-Białej mało jest osób równie zasłużonych jak ten wielki budowniczy i architekt. Miasto zawdzięcza mu m.in.: dworzec kolejowy, budynek poczty głównej, szpital przy ul. Wyspiańskiego, wiele kamienic przy ulicach 3 Maja, Mickiewicza i 11 Listopada. Korn zmarł w 1906 roku i został pochowany na bielskim cmentarzu żydowskim przy ul. Cieszyńskiej. Krótka ulica Korna jest niedaleko dworca PKS.

fot. Paweł Sowa / Agencja Wyborcza.pl, ze zbiorów archiwum Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej

6 z 11

Karol Korn
Neorenesansowy hotel President to jeden z najbardziej znanych bielskich budynków. Powstał w 1892 roku. Nazwano go Keiserhof (Cesarski Dwór) - jego pomysłodawcą i fundatorem był cesarz Franciszek Józef. A zaprojektował go Karol Korn. W historii Bielska-Białej mało jest osób równie zasłużonych jak ten wielki budowniczy i architekt. Miasto zawdzięcza mu m.in.: dworzec kolejowy, budynek poczty głównej, szpital przy ul. Wyspiańskiego, wiele kamienic przy ulicach 3 Maja, Mickiewicza i 11 Listopada. Korn zmarł w 1906 roku i został pochowany na bielskim cmentarzu żydowskim przy ul. Cieszyńskiej. Krótka ulica Korna jest niedaleko dworca PKS.

<b>Lechosław Marszałek</b><br>
Na niewielkim skwerze pomiędzy deptakiem 11 Listopada i ulicą Stojałowskiego od kilku lat stoi pomnik Reksia. Jest częścią fantazyjnej fontanny. Pomnik został odlany z brązu w bielskiej odlewni metali, waży aż 120 kilogramów. Tak jak jego rysunkowy pierwowzór, metalowy psiak ma charakterystyczną brązową łatkę na oku i uchu.<br>
Reksio to obok Bolka i Lolka najpopularniejsza postać wymyślona w Studiu Filmów Rysunkowych. Filmy o jego przygodach powstały w latach 1967-1988. Serial liczył aż 65 odcinków. Sympatyczny psiak nazywany był czasem żartobliwie najsłynniejszym kundlem PRL-u. Twórcą psia Reksia był Lechosław Marszałek, znany reżyser i scenarzysta filmów animowanych. Marszałek urodził się 9 marca 1922 roku w Suwałkach, zmarł 26 marca 1991 roku. Był laureatem wielu nagród na festiwalach krajowych (Kraków, Poznań, Łódź) i zagranicznych (Karlowe Wary, Wenecja, Gijon, Teheran, Mannheim, Moskwa, Giffoni). Ulica Marszałka jest w Kamienicy, niedaleko ulicy, której patronem jest wspomniany już Nehrebecki.

fot. Paweł Sowa / Agencja Wyborcza.pl, materiały Studia Filmów Rysunkowych

7 z 11

Lechosław Marszałek
Na niewielkim skwerze pomiędzy deptakiem 11 Listopada i ulicą Stojałowskiego od kilku lat stoi pomnik Reksia. Jest częścią fantazyjnej fontanny. Pomnik został odlany z brązu w bielskiej odlewni metali, waży aż 120 kilogramów. Tak jak jego rysunkowy pierwowzór, metalowy psiak ma charakterystyczną brązową łatkę na oku i uchu.
Reksio to obok Bolka i Lolka najpopularniejsza postać wymyślona w Studiu Filmów Rysunkowych. Filmy o jego przygodach powstały w latach 1967-1988. Serial liczył aż 65 odcinków. Sympatyczny psiak nazywany był czasem żartobliwie najsłynniejszym kundlem PRL-u. Twórcą psia Reksia był Lechosław Marszałek, znany reżyser i scenarzysta filmów animowanych. Marszałek urodził się 9 marca 1922 roku w Suwałkach, zmarł 26 marca 1991 roku. Był laureatem wielu nagród na festiwalach krajowych (Kraków, Poznań, Łódź) i zagranicznych (Karlowe Wary, Wenecja, Gijon, Teheran, Mannheim, Moskwa, Giffoni). Ulica Marszałka jest w Kamienicy, niedaleko ulicy, której patronem jest wspomniany już Nehrebecki.

fot. Tomasz Fritz / Agencja Wyborcza.pl, 'Wiadomości Literackie' z 20 listopada 1927

8 z 11

Kamienica, w której mieszkali Alberti

<b>Peter Michal Bohun</b><br>
Ten narodowy słowacki malarz i grafik również był związany z naszym miastem i należał do najważniejszych twórców, którzy działali tutaj w drugiej połowie XIX w. Bohun urodził się w 1822 roku na Orawie. Jak wyjaśnia Teresa Dudek-Bujarek z Muzeum w Bielsku-Białej, miał zostać prawnikiem, ale od najmłodszych lat ciągnęło go do pędzla. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Pradze. Malował obrazy o tematyce rodzajowej, historycznej, religijnej, alegorycznej oraz - co ciekawe - kurtyny teatralne. Zasłynął jako znakomity portrecista, zajmował się też grafiką. Był też zaangażowany w patriotyczny ruch na Słowacji. W 1865 roku, ze względu na złą sytuację ekonomiczną i społeczną, musiał opuścić swój kraj. Za namową przyjaciela, bialskiego fotografa Salomona Krausa, przyjechał do Lipnika - obecnie dzielnicy Bielska-Białej.<br>
W naszym mieście malował portrety przedstawicieli inteligencji, duchowieństwa, mieszczaństwa i bogatych przemysłowców. Spod jego pędzla wychodziły także obrazy ołtarzowe i stacje drogi krzyżowej, które trafiały kościołów w całym regionie. Do dziś można je podziwiać m.in. w kościele Opatrzności Bożej w Białej, w Lipniku czy Straconce. Artysta zmarł w 1879 roku i został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Białej. <br>
W bielskim muzeum znajduje się 20 jego prac. Miejscy radni uhonorowali Petera Michala Bohuna, ustanawiając go patronem ulicy, która znajduje się obok skrzyżowania ulic Lwowskiej i Piłsudskiego. To niedaleko od dworu Thomkego, w którym malarz mieszkał i tworzył od 1864 do 1879 roku. Ta piękna budowla jest znana chyba wszystkim bielszczanom - znajduje się na końcu ul. 11 Listopada, a od wielu lat zajmuje ją bank. Na ścianie zabytku umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą słowackiemu artyście, który związał się z naszym miastem.

fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl, archiwum

9 z 11

Peter Michal Bohun
Ten narodowy słowacki malarz i grafik również był związany z naszym miastem i należał do najważniejszych twórców, którzy działali tutaj w drugiej połowie XIX w. Bohun urodził się w 1822 roku na Orawie. Jak wyjaśnia Teresa Dudek-Bujarek z Muzeum w Bielsku-Białej, miał zostać prawnikiem, ale od najmłodszych lat ciągnęło go do pędzla. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Pradze. Malował obrazy o tematyce rodzajowej, historycznej, religijnej, alegorycznej oraz - co ciekawe - kurtyny teatralne. Zasłynął jako znakomity portrecista, zajmował się też grafiką. Był też zaangażowany w patriotyczny ruch na Słowacji. W 1865 roku, ze względu na złą sytuację ekonomiczną i społeczną, musiał opuścić swój kraj. Za namową przyjaciela, bialskiego fotografa Salomona Krausa, przyjechał do Lipnika - obecnie dzielnicy Bielska-Białej.
W naszym mieście malował portrety przedstawicieli inteligencji, duchowieństwa, mieszczaństwa i bogatych przemysłowców. Spod jego pędzla wychodziły także obrazy ołtarzowe i stacje drogi krzyżowej, które trafiały kościołów w całym regionie. Do dziś można je podziwiać m.in. w kościele Opatrzności Bożej w Białej, w Lipniku czy Straconce. Artysta zmarł w 1879 roku i został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Białej.
W bielskim muzeum znajduje się 20 jego prac. Miejscy radni uhonorowali Petera Michala Bohuna, ustanawiając go patronem ulicy, która znajduje się obok skrzyżowania ulic Lwowskiej i Piłsudskiego. To niedaleko od dworu Thomkego, w którym malarz mieszkał i tworzył od 1864 do 1879 roku. Ta piękna budowla jest znana chyba wszystkim bielszczanom - znajduje się na końcu ul. 11 Listopada, a od wielu lat zajmuje ją bank. Na ścianie zabytku umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą słowackiemu artyście, który związał się z naszym miastem.

<b>Ksiądz Stanisław Stojałowski</b><br>
Ksiądz Stojałowski, któremu poświęcono jedną z najważniejszych ulic w centrum Bielska-Białej, zamieszkał tu na stałe w 1901 roku. - To była barwna postać, a jego życiorys mógłby posłużyć do napisania niejednego scenariusza sensacyjnego filmu. Był człowiekiem bardzo kontrowersyjnym, a jego działalność, zarówno wtedy, gdy żył, jak i dzisiaj bywa różnie oceniana. Dla jednych jest bohaterem, dla innych wichrzycielem, a nawet heretykiem - mówi Jacek Kachel, badacz dziejów miasta.<br>
Ksiądz angażował się w politykę i polską działalność narodową, wydawał pismo 'Wieniec' i 'Pszczółka'. W 1902 roku przy ul. Blichowej w Bielsku (obecnej ul. Partyzantów) założył Dom Polski. Był on siedzibą polskich organizacji zawodowych, społecznych i kulturalnych. Uruchomiono tu czytelnię polską i amatorską scenę teatralną. Dzisiaj w jego miejscu znajduje się tablica pamiątkowa.

fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl, autor nieznany

10 z 11

Ksiądz Stanisław Stojałowski
Ksiądz Stojałowski, któremu poświęcono jedną z najważniejszych ulic w centrum Bielska-Białej, zamieszkał tu na stałe w 1901 roku. - To była barwna postać, a jego życiorys mógłby posłużyć do napisania niejednego scenariusza sensacyjnego filmu. Był człowiekiem bardzo kontrowersyjnym, a jego działalność, zarówno wtedy, gdy żył, jak i dzisiaj bywa różnie oceniana. Dla jednych jest bohaterem, dla innych wichrzycielem, a nawet heretykiem - mówi Jacek Kachel, badacz dziejów miasta.
Ksiądz angażował się w politykę i polską działalność narodową, wydawał pismo 'Wieniec' i 'Pszczółka'. W 1902 roku przy ul. Blichowej w Bielsku (obecnej ul. Partyzantów) założył Dom Polski. Był on siedzibą polskich organizacji zawodowych, społecznych i kulturalnych. Uruchomiono tu czytelnię polską i amatorską scenę teatralną. Dzisiaj w jego miejscu znajduje się tablica pamiątkowa.

<b>Wiktor Przybyła</b><br>
Zanim w 1933 roku pojawił się w Bielsku jako członek zarządu komisarycznego miasta, był radnym Katowic. Potem został burmistrzem i rządził w Bielsku do 1939 roku. Jak czytamy w 'Monografii Bielska-Białej', poprzez podjęcie robót publicznych na wielką skalę starał się ograniczyć szalejące bezrobocie. Jednym z obiektów w mieście, które są związane z Przybyłą, jest zapora wodna w Wapienicy. Co prawda to nie on rozpoczął jej budowę, ale musiał skupić się na ratowaniu miejskich finansów, bardzo nadszarpniętych w efekcie tej inwestycji, którą uznano za prowadzoną wadliwie i bardzo przepłaconą. Na przykład za grunt pod zaporę zapłacono 200 tys. zł, choć był ponoć wart tylko 30 tys. zł. W czasach Przybyły otwarto też kąpielisko miejskie i lotnisko w Aleksandrowicach. Co ciekawe, ówcześni radni wiązali z nim duże nadzieje. Uważali, że lotnisko będzie służyć pasażerskim samolotom latającym między Warszawą a stolicami południowej Europy.
Ul. Przybyły znajduje się w centrum Bielska-Białej - łączy ul. Piastowską z ul. Sixta.

Fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl

11 z 11

Wiktor Przybyła
Zanim w 1933 roku pojawił się w Bielsku jako członek zarządu komisarycznego miasta, był radnym Katowic. Potem został burmistrzem i rządził w Bielsku do 1939 roku. Jak czytamy w 'Monografii Bielska-Białej', poprzez podjęcie robót publicznych na wielką skalę starał się ograniczyć szalejące bezrobocie. Jednym z obiektów w mieście, które są związane z Przybyłą, jest zapora wodna w Wapienicy. Co prawda to nie on rozpoczął jej budowę, ale musiał skupić się na ratowaniu miejskich finansów, bardzo nadszarpniętych w efekcie tej inwestycji, którą uznano za prowadzoną wadliwie i bardzo przepłaconą. Na przykład za grunt pod zaporę zapłacono 200 tys. zł, choć był ponoć wart tylko 30 tys. zł. W czasach Przybyły otwarto też kąpielisko miejskie i lotnisko w Aleksandrowicach. Co ciekawe, ówcześni radni wiązali z nim duże nadzieje. Uważali, że lotnisko będzie służyć pasażerskim samolotom latającym między Warszawą a stolicami południowej Europy. Ul. Przybyły znajduje się w centrum Bielska-Białej - łączy ul. Piastowską z ul. Sixta.

Komentarze

Gosc: mirmił 20.11.2015, 12:52

"Pochodzący z ukraińskiego miasta Stryj gen. Kustroń był jednym z ważniejszych polskich wojskowych przed II wojną światową, którego los zetknął z Bielskiem. " W czasach, o których szanowna pani pisze, Stryj był polskim miastem. Ukraińskim się stał, jak Polacy zostali wygnani w latach czterdziestych.

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi (2)

mati075 20.11.2015, 14:43

@Gość: mirmił W 1892 roku to raczej z rosyjskiego.

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

mati075 20.11.2015, 14:48

@Gość: mirmił Przepraszam pomyliłem się, CK austriackiego

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

Gosc: bielszczanin 20.11.2015, 14:55

Pani Furtak ! Co to ma znaczyć? Gdzie rzetelność dziennikarska. Autorami Bolka i Lolka byli Ledwig, Lorek , Nehrebecki. Brak wymienienie tych osób jest łamaniem prawa!

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

konrad.ludwik02 06.03.2016, 19:27

Zapora Wodna im. Prezydenta RP prof. Ignacego Mościckiego w Wapienicy nie powstała za kadencji Burmistrza dra Wijtora Przybyły, choć to Jemu faktycznie zawdzięczamy jej "sanację"! Przypisać natomiast moża Burmistrzowi Przybyle powstanie wielu innych, znaczących - by nie powiedzieć jednorazowych inwestycji: najpiękniejsze w Polsce Kapielisko Miejskie przy ul. Konopnickiej, Szkołę Ćwiczeń przy ul. Pierackiego, Poradnię Dziecięcą przy ul. Blichowej, wieżę spadochronową I brodziankę w Parku Strzelniczym, Lotnisko Sportowe w Aleksandrowicach, upiększenie Alej Blichowych i Cygańskiego Lasu i wiele innych. A wszystkiego tego dokonał w niespełna siedmioletnim okresie swego burmistrzowskiego urzędowania 1933...1939!

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

kaja.nycz 20.11.2015, 18:11

Fajnie jest wspominać te osoby ja w tym roku zwiedzałam stary cmentarz ewangielicki gdzie znajduje się grobowiec Sixta ulicę może i ma ale dla miasta wstyd czy nie można zadbać o jego grób przynajmniej przed Świętem Zmarłych WSTYD.

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

Tematy

Miejsca w Bielsku-Białej

Ludzie

Bielsko-Biała. Kim byli patroni naszych ulic?

Murem za Aśką! Amnesty International zbiera podpisy poparcia dla aktywistki z Bielska-Białej

Osiem pytań do kandydatów na prezydenta Bielska-Białej. Jakich decyzji nigdy by nie podjęli?

Ministerstwo chce, aby na szkolnych obiektach odbywały się zajęcia po lekcjach i w weekendy. Będą protesty?

Poseł Konfederacji poparł kandydata PiS na prezydenta Bielska-Białej. "Aby przynajmniej pozory demokracji pozostały"

Groził siatkarkom z Bielska-Białej grupowym gwałtem. Został zatrzymany w województwie świętokrzyskim

Popularne

Ostra wymiana zdań pomiędzy Michałem Zaleskim a Pawłem Gulewskim w Toruniu. Poszło o PiS i KO

Nowy gmach Uniwersytetu Warszawskiego stanie tuż przy kładce przez Wisłę

Koniec budowy Dworca Zachodniego. Szybka Kolej Miejska na nowych trasach. Radość w Legionowie i żal w Piasecznie

Plebiscyt "Stołecznej" na bohaterów i antybohaterów roku. Daliśmy aż sześć Stołków i dwie Nogi od Stołka [RELACJA Z GALI]

Lotnisko w Radomiu. PPL: Przewoźnicy odchodzą, bo nie mogą latać w nocy

20 lat Województwa Lubuskiego w UE

Gdy pasja spotyka się z miłością

Dziewczynki potrzebują więcej wzorów do naśladowania

Wszystkie komentarze

Tematy ważne dla Bielsko-Białej

Warto przeczytać