Bielsko-Biała. Kim byli patroni naszych ulic?

Spacerując ulicami Bielska-Białej, często nie wiemy, kim byli ich patroni. Tymczasem to nie tylko osoby zasłużone dla całego kraju lub znane na świecie. To także postacie związane z naszym miastem, którym sporo zawdzięczamy. Przypominamy ich sylwetki i miejsca, które są z nimi związane.

STUDIO GAZETA

1 z 11

Spacerując ulicami Bielska-Białej, często nie wiemy, kim byli ich patroni. Tymczasem to nie tylko osoby zasłużone dla całego kraju lub znane na świecie. To także postacie związane z naszym miastem, którym sporo zawdzięczamy. Przypominamy ich sylwetki i miejsca, które są z nimi związane.

<b>Zygmunt Lubertowicz</b><br>
Cieszące się opinią prestiżowego Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika ma zawiłą i ciekawą historię. To była pierwsza średnia szkoła z polskim językiem wykładowym na terenie Bielska. Szkoła - wtedy gimnazjum - w 1919 roku została założona nie w Bielsku, ale w Skoczowie. Do Bielska przeniesiono ją dwa lata później. W 1927 roku otrzymała siedzibę przy obecnych ul. Piastowskiej i Listopadowej.</b>
Jednym z najbardziej znanych nauczycieli tej szkoły był Zygmunt Lubertowicz. Urodzony 16 września 1883 roku w Nowym Targu, był nie tylko nauczycielem, ale też poetą, prozaikiem, publicystą, działaczem społecznym, kulturalnym i turystycznym. Po ukończeniu polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim pracował jako nauczyciel w Brodach, Czerniowcach i Nowym Targu, a następnie właśnie w gimnazjum w Bielsku. Pisał do gazet, był jednym z animatorów polskiego ruchu teatralnego w Bielsku i członkiem miejscowego Towarzystwa Teatru Polskiego. Był też wielkim miłośnikiem wędrówek po górach, propagował wśród młodzieży taką formę spędzania wolnego czasu. Zmarł 20 września 1958 roku w Bielsku-Białej. Pochowany jest na cmentarzu przy ul. Grunwaldzkiej. Lubertowicz jest patronem ulicy pomiędzy Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika a parkiem Słowackiego.

fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl, archiwum

2 z 11

Zygmunt Lubertowicz
Cieszące się opinią prestiżowego Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika ma zawiłą i ciekawą historię. To była pierwsza średnia szkoła z polskim językiem wykładowym na terenie Bielska. Szkoła - wtedy gimnazjum - w 1919 roku została założona nie w Bielsku, ale w Skoczowie. Do Bielska przeniesiono ją dwa lata później. W 1927 roku otrzymała siedzibę przy obecnych ul. Piastowskiej i Listopadowej. Jednym z najbardziej znanych nauczycieli tej szkoły był Zygmunt Lubertowicz. Urodzony 16 września 1883 roku w Nowym Targu, był nie tylko nauczycielem, ale też poetą, prozaikiem, publicystą, działaczem społecznym, kulturalnym i turystycznym. Po ukończeniu polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim pracował jako nauczyciel w Brodach, Czerniowcach i Nowym Targu, a następnie właśnie w gimnazjum w Bielsku. Pisał do gazet, był jednym z animatorów polskiego ruchu teatralnego w Bielsku i członkiem miejscowego Towarzystwa Teatru Polskiego. Był też wielkim miłośnikiem wędrówek po górach, propagował wśród młodzieży taką formę spędzania wolnego czasu. Zmarł 20 września 1958 roku w Bielsku-Białej. Pochowany jest na cmentarzu przy ul. Grunwaldzkiej. Lubertowicz jest patronem ulicy pomiędzy Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika a parkiem Słowackiego.

<b>Generał Józef Kustroń</b><br>
Jego imię nosi ulica biegnąca równolegle do ul. Partyzantów. Pochodzący z ukraińskiego miasta Stryj gen. Kustroń był jednym z ważniejszych polskich wojskowych przed II wojną światową, którego los zetknął z Bielskiem. Urodził się w 1892 roku. Podczas I wojny był w Legionach Polskich, a już po odzyskaniu niepodległości rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej naczelne dowództwo powierzyło mu koordynację wojskowych przewozów kolejowych. W 1935 roku objął dowództwo 21. Dywizji Piechoty Górskiej w Bielsku. Żyjąc tutaj, był zwolennikiem polityki twardej ręki wobec mniejszości niemieckiej. Swoją dywizją dowodził podczas kampanii wrześniowej. Weszła ona w skład Grupy Operacyjnej 'Bielsko', która powstała w ramach Armii 'Kraków'. 21. Dywizja uczestniczyła w ciężkich walkach, a gen. Kustroń zginął 16 września 1939 roku w bitwie pod Oleszycami.<br>
W Bielsku aż do 1939 roku generał mieszkał wraz z rodziną w kamienicy, która stoi przy skrzyżowaniu ulic 3 Maja i Sixta. Przypomina o tym pamiątkowa tablica wisząca na ścianie budynku.

fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl, Tadeusz Semrau / Narodowe Archiwum Cyfrowe

3 z 11

Generał Józef Kustroń
Jego imię nosi ulica biegnąca równolegle do ul. Partyzantów. Pochodzący z ukraińskiego miasta Stryj gen. Kustroń był jednym z ważniejszych polskich wojskowych przed II wojną światową, którego los zetknął z Bielskiem. Urodził się w 1892 roku. Podczas I wojny był w Legionach Polskich, a już po odzyskaniu niepodległości rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej naczelne dowództwo powierzyło mu koordynację wojskowych przewozów kolejowych. W 1935 roku objął dowództwo 21. Dywizji Piechoty Górskiej w Bielsku. Żyjąc tutaj, był zwolennikiem polityki twardej ręki wobec mniejszości niemieckiej. Swoją dywizją dowodził podczas kampanii wrześniowej. Weszła ona w skład Grupy Operacyjnej 'Bielsko', która powstała w ramach Armii 'Kraków'. 21. Dywizja uczestniczyła w ciężkich walkach, a gen. Kustroń zginął 16 września 1939 roku w bitwie pod Oleszycami.
W Bielsku aż do 1939 roku generał mieszkał wraz z rodziną w kamienicy, która stoi przy skrzyżowaniu ulic 3 Maja i Sixta. Przypomina o tym pamiątkowa tablica wisząca na ścianie budynku.

<b>Władysław Nehrebecki</b><br>
Przed galerią Sfera stoją sylwetki Bolka i Lolka. Niestety, już i tak licha czupryna Lolka stała się obiektem ataku wandali, którzy wyrywają mu włos za włosem. Kreskówka 'Bolek i Lolek' z bielskiego Studia Filmów Rysunkowych to symbol dzieciństwa dzisiejszych 40- i 50-latków. Scenariusz filmu powstał w 1962 roku, a pierwszy odcinek serialu gotowy był już rok później i nosił tytuł 'Kusza'. Wyprodukowano 160 odcinków przygód Bolka i Lolka. Władysław Nehrebecki, jeden z twórców filmu, za pierwowzór dwóch rysunkowych urwisów wziął swoich kilkuletnich wtedy synów: Jana i Romana. Postacie chłopców narysowali Alfred Ledwig i Leszek Lorek.<br>
Nehrebecki urodził się 14 czerwca 1923 roku w Borysławiu, zmarł 28 grudnia 1978 w Katowicach. Przez wiele lat mieszkał w Bielsku-Białej. Pochowany jest na bielskiej nekropolii przy ul. Cmentarnej. Na jego nagrobku są oczywiście sylwetki rysunkowych chłopaków. Nehrebecki był nie tylko reżyserem filmowym i teatralnym oraz twórcą filmów animowanych, ale także scenarzystą oraz autorem komiksów. Był też jednym ze współzałożycieli Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Choć oczywiście najbardziej znany jest z filmów o Bolku i Lolku, to zrealizował także np. pierwszy polski panoramiczny film animowany 'Za borem, za lasem' (1961). Nehrebecki jest patronem jednej z ulic w Kamienicy.

fot. Tomasz Fritz / Agencja Wyborcza.pl, materiały Studia Filmów Rysunkowych

4 z 11

Władysław Nehrebecki
Przed galerią Sfera stoją sylwetki Bolka i Lolka. Niestety, już i tak licha czupryna Lolka stała się obiektem ataku wandali, którzy wyrywają mu włos za włosem. Kreskówka 'Bolek i Lolek' z bielskiego Studia Filmów Rysunkowych to symbol dzieciństwa dzisiejszych 40- i 50-latków. Scenariusz filmu powstał w 1962 roku, a pierwszy odcinek serialu gotowy był już rok później i nosił tytuł 'Kusza'. Wyprodukowano 160 odcinków przygód Bolka i Lolka. Władysław Nehrebecki, jeden z twórców filmu, za pierwowzór dwóch rysunkowych urwisów wziął swoich kilkuletnich wtedy synów: Jana i Romana. Postacie chłopców narysowali Alfred Ledwig i Leszek Lorek.
Nehrebecki urodził się 14 czerwca 1923 roku w Borysławiu, zmarł 28 grudnia 1978 w Katowicach. Przez wiele lat mieszkał w Bielsku-Białej. Pochowany jest na bielskiej nekropolii przy ul. Cmentarnej. Na jego nagrobku są oczywiście sylwetki rysunkowych chłopaków. Nehrebecki był nie tylko reżyserem filmowym i teatralnym oraz twórcą filmów animowanych, ale także scenarzystą oraz autorem komiksów. Był też jednym ze współzałożycieli Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Choć oczywiście najbardziej znany jest z filmów o Bolku i Lolku, to zrealizował także np. pierwszy polski panoramiczny film animowany 'Za borem, za lasem' (1961). Nehrebecki jest patronem jednej z ulic w Kamienicy.

<b>Teodor Sixt</b><br>
Przy ul. Mickiewicza w Bielsku-Białej mieści się XIX-wieczna willa Sixta z charakterystyczną wieżyczką. Zmarły w 1897 roku Theodor Sixt jest jedną z bardziej tajemniczych postaci w historii miasta. Urodził się w 1834 roku. Ale w którym dniu? Są dwie daty jego urodzenia: 14 oraz 16 marca. Ta pierwsza widnieje w księgach parafialnych, natomiast ta druga data jest na jego nagrobku na bielskim zabytkowym starym cmentarzu ewangelickim. Jako dziecko Sixt mieszkał w Bietigheim w Wirtembergii, jego ojciec był tam profesorem w liceum. Sixt miał 36 lat, gdy ożenił się z Johanne Emilie Weich, córką majętnego sukiennika. Po ślubie osiedlił się w Bielsku. Został właścicielem farbiarni w Wapienicy.<br>Był jednym z najbogatszych mieszkańców XIX-wiecznego Bielska. Nie wiadomo, z czego żył. Posądzano go o prowadzenie nieuczciwych interesów, m.in. o handel bronią oraz zarządzanie siecią domów publicznych, to jednak nigdy nie znalazło potwierdzenia. Najprawdopodobniej grywał na giełdzie. Zmarł 4 czerwca 1897 roku. Nie wiemy, jak wyglądał. Do dzisiaj nie zachowało się żadne jego zdjęcie, nie ma też żadnego portretu. Swoją willę zapisał w testamencie miastu, z zastrzeżeniem, że nie wolno jej nikomu odsprzedać. W 2006 roku został bohaterem sztuki teatralnej o historii miasta pt. 'Testament Teodora Sixta', którą napisał Artur Pałyga. Ulica Sixta jest w centrum miasta, mieści się przy niej m.in. I Urząd Skarbowy.

Fot. Paweł Sowa / Agencja Wyborcza.pl

5 z 11

Teodor Sixt
Przy ul. Mickiewicza w Bielsku-Białej mieści się XIX-wieczna willa Sixta z charakterystyczną wieżyczką. Zmarły w 1897 roku Theodor Sixt jest jedną z bardziej tajemniczych postaci w historii miasta. Urodził się w 1834 roku. Ale w którym dniu? Są dwie daty jego urodzenia: 14 oraz 16 marca. Ta pierwsza widnieje w księgach parafialnych, natomiast ta druga data jest na jego nagrobku na bielskim zabytkowym starym cmentarzu ewangelickim. Jako dziecko Sixt mieszkał w Bietigheim w Wirtembergii, jego ojciec był tam profesorem w liceum. Sixt miał 36 lat, gdy ożenił się z Johanne Emilie Weich, córką majętnego sukiennika. Po ślubie osiedlił się w Bielsku. Został właścicielem farbiarni w Wapienicy.
Był jednym z najbogatszych mieszkańców XIX-wiecznego Bielska. Nie wiadomo, z czego żył. Posądzano go o prowadzenie nieuczciwych interesów, m.in. o handel bronią oraz zarządzanie siecią domów publicznych, to jednak nigdy nie znalazło potwierdzenia. Najprawdopodobniej grywał na giełdzie. Zmarł 4 czerwca 1897 roku. Nie wiemy, jak wyglądał. Do dzisiaj nie zachowało się żadne jego zdjęcie, nie ma też żadnego portretu. Swoją willę zapisał w testamencie miastu, z zastrzeżeniem, że nie wolno jej nikomu odsprzedać. W 2006 roku został bohaterem sztuki teatralnej o historii miasta pt. 'Testament Teodora Sixta', którą napisał Artur Pałyga. Ulica Sixta jest w centrum miasta, mieści się przy niej m.in. I Urząd Skarbowy.

<b>Karol Korn</b><br>
Neorenesansowy hotel President to jeden z najbardziej znanych bielskich budynków. Powstał w 1892 roku. Nazwano go Keiserhof (Cesarski Dwór) - jego pomysłodawcą i fundatorem był cesarz Franciszek Józef. A zaprojektował go Karol Korn. W historii Bielska-Białej mało jest osób równie zasłużonych jak ten wielki budowniczy i architekt. Miasto zawdzięcza mu m.in.: dworzec kolejowy, budynek poczty głównej, szpital przy ul. Wyspiańskiego, wiele kamienic przy ulicach 3 Maja, Mickiewicza i 11 Listopada. Korn zmarł w 1906 roku i został pochowany na bielskim cmentarzu żydowskim przy ul. Cieszyńskiej. Krótka ulica Korna jest niedaleko dworca PKS.

fot. Paweł Sowa / Agencja Wyborcza.pl, ze zbiorów archiwum Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej

6 z 11

Karol Korn
Neorenesansowy hotel President to jeden z najbardziej znanych bielskich budynków. Powstał w 1892 roku. Nazwano go Keiserhof (Cesarski Dwór) - jego pomysłodawcą i fundatorem był cesarz Franciszek Józef. A zaprojektował go Karol Korn. W historii Bielska-Białej mało jest osób równie zasłużonych jak ten wielki budowniczy i architekt. Miasto zawdzięcza mu m.in.: dworzec kolejowy, budynek poczty głównej, szpital przy ul. Wyspiańskiego, wiele kamienic przy ulicach 3 Maja, Mickiewicza i 11 Listopada. Korn zmarł w 1906 roku i został pochowany na bielskim cmentarzu żydowskim przy ul. Cieszyńskiej. Krótka ulica Korna jest niedaleko dworca PKS.

<b>Lechosław Marszałek</b><br>
Na niewielkim skwerze pomiędzy deptakiem 11 Listopada i ulicą Stojałowskiego od kilku lat stoi pomnik Reksia. Jest częścią fantazyjnej fontanny. Pomnik został odlany z brązu w bielskiej odlewni metali, waży aż 120 kilogramów. Tak jak jego rysunkowy pierwowzór, metalowy psiak ma charakterystyczną brązową łatkę na oku i uchu.<br>
Reksio to obok Bolka i Lolka najpopularniejsza postać wymyślona w Studiu Filmów Rysunkowych. Filmy o jego przygodach powstały w latach 1967-1988. Serial liczył aż 65 odcinków. Sympatyczny psiak nazywany był czasem żartobliwie najsłynniejszym kundlem PRL-u. Twórcą psia Reksia był Lechosław Marszałek, znany reżyser i scenarzysta filmów animowanych. Marszałek urodził się 9 marca 1922 roku w Suwałkach, zmarł 26 marca 1991 roku. Był laureatem wielu nagród na festiwalach krajowych (Kraków, Poznań, Łódź) i zagranicznych (Karlowe Wary, Wenecja, Gijon, Teheran, Mannheim, Moskwa, Giffoni). Ulica Marszałka jest w Kamienicy, niedaleko ulicy, której patronem jest wspomniany już Nehrebecki.

fot. Paweł Sowa / Agencja Wyborcza.pl, materiały Studia Filmów Rysunkowych

7 z 11

Lechosław Marszałek
Na niewielkim skwerze pomiędzy deptakiem 11 Listopada i ulicą Stojałowskiego od kilku lat stoi pomnik Reksia. Jest częścią fantazyjnej fontanny. Pomnik został odlany z brązu w bielskiej odlewni metali, waży aż 120 kilogramów. Tak jak jego rysunkowy pierwowzór, metalowy psiak ma charakterystyczną brązową łatkę na oku i uchu.
Reksio to obok Bolka i Lolka najpopularniejsza postać wymyślona w Studiu Filmów Rysunkowych. Filmy o jego przygodach powstały w latach 1967-1988. Serial liczył aż 65 odcinków. Sympatyczny psiak nazywany był czasem żartobliwie najsłynniejszym kundlem PRL-u. Twórcą psia Reksia był Lechosław Marszałek, znany reżyser i scenarzysta filmów animowanych. Marszałek urodził się 9 marca 1922 roku w Suwałkach, zmarł 26 marca 1991 roku. Był laureatem wielu nagród na festiwalach krajowych (Kraków, Poznań, Łódź) i zagranicznych (Karlowe Wary, Wenecja, Gijon, Teheran, Mannheim, Moskwa, Giffoni). Ulica Marszałka jest w Kamienicy, niedaleko ulicy, której patronem jest wspomniany już Nehrebecki.

fot. Tomasz Fritz / Agencja Wyborcza.pl, 'Wiadomości Literackie' z 20 listopada 1927

8 z 11

Kamienica, w której mieszkali Alberti

<b>Peter Michal Bohun</b><br>
Ten narodowy słowacki malarz i grafik również był związany z naszym miastem i należał do najważniejszych twórców, którzy działali tutaj w drugiej połowie XIX w. Bohun urodził się w 1822 roku na Orawie. Jak wyjaśnia Teresa Dudek-Bujarek z Muzeum w Bielsku-Białej, miał zostać prawnikiem, ale od najmłodszych lat ciągnęło go do pędzla. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Pradze. Malował obrazy o tematyce rodzajowej, historycznej, religijnej, alegorycznej oraz - co ciekawe - kurtyny teatralne. Zasłynął jako znakomity portrecista, zajmował się też grafiką. Był też zaangażowany w patriotyczny ruch na Słowacji. W 1865 roku, ze względu na złą sytuację ekonomiczną i społeczną, musiał opuścić swój kraj. Za namową przyjaciela, bialskiego fotografa Salomona Krausa, przyjechał do Lipnika - obecnie dzielnicy Bielska-Białej.<br>
W naszym mieście malował portrety przedstawicieli inteligencji, duchowieństwa, mieszczaństwa i bogatych przemysłowców. Spod jego pędzla wychodziły także obrazy ołtarzowe i stacje drogi krzyżowej, które trafiały kościołów w całym regionie. Do dziś można je podziwiać m.in. w kościele Opatrzności Bożej w Białej, w Lipniku czy Straconce. Artysta zmarł w 1879 roku i został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Białej. <br>
W bielskim muzeum znajduje się 20 jego prac. Miejscy radni uhonorowali Petera Michala Bohuna, ustanawiając go patronem ulicy, która znajduje się obok skrzyżowania ulic Lwowskiej i Piłsudskiego. To niedaleko od dworu Thomkego, w którym malarz mieszkał i tworzył od 1864 do 1879 roku. Ta piękna budowla jest znana chyba wszystkim bielszczanom - znajduje się na końcu ul. 11 Listopada, a od wielu lat zajmuje ją bank. Na ścianie zabytku umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą słowackiemu artyście, który związał się z naszym miastem.

fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl, archiwum

9 z 11

Peter Michal Bohun
Ten narodowy słowacki malarz i grafik również był związany z naszym miastem i należał do najważniejszych twórców, którzy działali tutaj w drugiej połowie XIX w. Bohun urodził się w 1822 roku na Orawie. Jak wyjaśnia Teresa Dudek-Bujarek z Muzeum w Bielsku-Białej, miał zostać prawnikiem, ale od najmłodszych lat ciągnęło go do pędzla. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Pradze. Malował obrazy o tematyce rodzajowej, historycznej, religijnej, alegorycznej oraz - co ciekawe - kurtyny teatralne. Zasłynął jako znakomity portrecista, zajmował się też grafiką. Był też zaangażowany w patriotyczny ruch na Słowacji. W 1865 roku, ze względu na złą sytuację ekonomiczną i społeczną, musiał opuścić swój kraj. Za namową przyjaciela, bialskiego fotografa Salomona Krausa, przyjechał do Lipnika - obecnie dzielnicy Bielska-Białej.
W naszym mieście malował portrety przedstawicieli inteligencji, duchowieństwa, mieszczaństwa i bogatych przemysłowców. Spod jego pędzla wychodziły także obrazy ołtarzowe i stacje drogi krzyżowej, które trafiały kościołów w całym regionie. Do dziś można je podziwiać m.in. w kościele Opatrzności Bożej w Białej, w Lipniku czy Straconce. Artysta zmarł w 1879 roku i został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Białej.
W bielskim muzeum znajduje się 20 jego prac. Miejscy radni uhonorowali Petera Michala Bohuna, ustanawiając go patronem ulicy, która znajduje się obok skrzyżowania ulic Lwowskiej i Piłsudskiego. To niedaleko od dworu Thomkego, w którym malarz mieszkał i tworzył od 1864 do 1879 roku. Ta piękna budowla jest znana chyba wszystkim bielszczanom - znajduje się na końcu ul. 11 Listopada, a od wielu lat zajmuje ją bank. Na ścianie zabytku umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą słowackiemu artyście, który związał się z naszym miastem.

<b>Ksiądz Stanisław Stojałowski</b><br>
Ksiądz Stojałowski, któremu poświęcono jedną z najważniejszych ulic w centrum Bielska-Białej, zamieszkał tu na stałe w 1901 roku. - To była barwna postać, a jego życiorys mógłby posłużyć do napisania niejednego scenariusza sensacyjnego filmu. Był człowiekiem bardzo kontrowersyjnym, a jego działalność, zarówno wtedy, gdy żył, jak i dzisiaj bywa różnie oceniana. Dla jednych jest bohaterem, dla innych wichrzycielem, a nawet heretykiem - mówi Jacek Kachel, badacz dziejów miasta.<br>
Ksiądz angażował się w politykę i polską działalność narodową, wydawał pismo 'Wieniec' i 'Pszczółka'. W 1902 roku przy ul. Blichowej w Bielsku (obecnej ul. Partyzantów) założył Dom Polski. Był on siedzibą polskich organizacji zawodowych, społecznych i kulturalnych. Uruchomiono tu czytelnię polską i amatorską scenę teatralną. Dzisiaj w jego miejscu znajduje się tablica pamiątkowa.

fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl, autor nieznany

10 z 11

Ksiądz Stanisław Stojałowski
Ksiądz Stojałowski, któremu poświęcono jedną z najważniejszych ulic w centrum Bielska-Białej, zamieszkał tu na stałe w 1901 roku. - To była barwna postać, a jego życiorys mógłby posłużyć do napisania niejednego scenariusza sensacyjnego filmu. Był człowiekiem bardzo kontrowersyjnym, a jego działalność, zarówno wtedy, gdy żył, jak i dzisiaj bywa różnie oceniana. Dla jednych jest bohaterem, dla innych wichrzycielem, a nawet heretykiem - mówi Jacek Kachel, badacz dziejów miasta.
Ksiądz angażował się w politykę i polską działalność narodową, wydawał pismo 'Wieniec' i 'Pszczółka'. W 1902 roku przy ul. Blichowej w Bielsku (obecnej ul. Partyzantów) założył Dom Polski. Był on siedzibą polskich organizacji zawodowych, społecznych i kulturalnych. Uruchomiono tu czytelnię polską i amatorską scenę teatralną. Dzisiaj w jego miejscu znajduje się tablica pamiątkowa.

<b>Wiktor Przybyła</b><br>
Zanim w 1933 roku pojawił się w Bielsku jako członek zarządu komisarycznego miasta, był radnym Katowic. Potem został burmistrzem i rządził w Bielsku do 1939 roku. Jak czytamy w 'Monografii Bielska-Białej', poprzez podjęcie robót publicznych na wielką skalę starał się ograniczyć szalejące bezrobocie. Jednym z obiektów w mieście, które są związane z Przybyłą, jest zapora wodna w Wapienicy. Co prawda to nie on rozpoczął jej budowę, ale musiał skupić się na ratowaniu miejskich finansów, bardzo nadszarpniętych w efekcie tej inwestycji, którą uznano za prowadzoną wadliwie i bardzo przepłaconą. Na przykład za grunt pod zaporę zapłacono 200 tys. zł, choć był ponoć wart tylko 30 tys. zł. W czasach Przybyły otwarto też kąpielisko miejskie i lotnisko w Aleksandrowicach. Co ciekawe, ówcześni radni wiązali z nim duże nadzieje. Uważali, że lotnisko będzie służyć pasażerskim samolotom latającym między Warszawą a stolicami południowej Europy.
Ul. Przybyły znajduje się w centrum Bielska-Białej - łączy ul. Piastowską z ul. Sixta.

Fot. Lucek Cykarski / Agencja Wyborcza.pl

11 z 11

Wiktor Przybyła
Zanim w 1933 roku pojawił się w Bielsku jako członek zarządu komisarycznego miasta, był radnym Katowic. Potem został burmistrzem i rządził w Bielsku do 1939 roku. Jak czytamy w 'Monografii Bielska-Białej', poprzez podjęcie robót publicznych na wielką skalę starał się ograniczyć szalejące bezrobocie. Jednym z obiektów w mieście, które są związane z Przybyłą, jest zapora wodna w Wapienicy. Co prawda to nie on rozpoczął jej budowę, ale musiał skupić się na ratowaniu miejskich finansów, bardzo nadszarpniętych w efekcie tej inwestycji, którą uznano za prowadzoną wadliwie i bardzo przepłaconą. Na przykład za grunt pod zaporę zapłacono 200 tys. zł, choć był ponoć wart tylko 30 tys. zł. W czasach Przybyły otwarto też kąpielisko miejskie i lotnisko w Aleksandrowicach. Co ciekawe, ówcześni radni wiązali z nim duże nadzieje. Uważali, że lotnisko będzie służyć pasażerskim samolotom latającym między Warszawą a stolicami południowej Europy. Ul. Przybyły znajduje się w centrum Bielska-Białej - łączy ul. Piastowską z ul. Sixta.

Czytaj teraz

Komentarze

Gosc: mirmił 20.11.2015, 12:52

"Pochodzący z ukraińskiego miasta Stryj gen. Kustroń był jednym z ważniejszych polskich wojskowych przed II wojną światową, którego los zetknął z Bielskiem. " W czasach, o których szanowna pani pisze, Stryj był polskim miastem. Ukraińskim się stał, jak Polacy zostali wygnani w latach czterdziestych.

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi (2)

mati075 20.11.2015, 14:43

@Gość: mirmił W 1892 roku to raczej z rosyjskiego.

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

mati075 20.11.2015, 14:48

@Gość: mirmił Przepraszam pomyliłem się, CK austriackiego

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

Gosc: bielszczanin 20.11.2015, 14:55

Pani Furtak ! Co to ma znaczyć? Gdzie rzetelność dziennikarska. Autorami Bolka i Lolka byli Ledwig, Lorek , Nehrebecki. Brak wymienienie tych osób jest łamaniem prawa!

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

konrad.ludwik02 06.03.2016, 19:27

Zapora Wodna im. Prezydenta RP prof. Ignacego Mościckiego w Wapienicy nie powstała za kadencji Burmistrza dra Wijtora Przybyły, choć to Jemu faktycznie zawdzięczamy jej "sanację"! Przypisać natomiast moża Burmistrzowi Przybyle powstanie wielu innych, znaczących - by nie powiedzieć jednorazowych inwestycji: najpiękniejsze w Polsce Kapielisko Miejskie przy ul. Konopnickiej, Szkołę Ćwiczeń przy ul. Pierackiego, Poradnię Dziecięcą przy ul. Blichowej, wieżę spadochronową I brodziankę w Parku Strzelniczym, Lotnisko Sportowe w Aleksandrowicach, upiększenie Alej Blichowych i Cygańskiego Lasu i wiele innych. A wszystkiego tego dokonał w niespełna siedmioletnim okresie swego burmistrzowskiego urzędowania 1933...1939!

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

kaja.nycz 20.11.2015, 18:11

Fajnie jest wspominać te osoby ja w tym roku zwiedzałam stary cmentarz ewangielicki gdzie znajduje się grobowiec Sixta ulicę może i ma ale dla miasta wstyd czy nie można zadbać o jego grób przynajmniej przed Świętem Zmarłych WSTYD.

już oceniałe(a)ś

Zgłoś

Odpowiedz

Tematy

Miejsca w Bielsku-Białej

Ludzie

Bielsko-Biała. Kim byli patroni naszych ulic?

KS Toruń zaprasza na archiwalne "Video Czwartki"

Wielka parada wojskowa w Korei Północnej. Zmobilizowano milion ludzi

Bard Solidarności będzie miał ulicę w Białymstoku

Co można robić o tej porze roku w Beskidach? Siedem propozycji

Ksiądz rozdaje piłki, żeby zachęcić dzieci do aktywności

Kasjerka z Żywca wygrała z Kauflandem. Sieć musi ją przywrócić do pracy

Ciężki sprzęt rozjechał górską rzekę w Beskidach, w której żyją chronione stworzenia

"Nie bez powodu ma na imię Karol". W Bielsku-Białej padły słowa, że Nawrockiego zesłała opatrzność

Popularne

Na poznańskim osiedlu zapada się grunt. Domy pękają jak skorupka jajka

Świerzb, pluskwy, salceson i kąpiel raz w tygodniu. Życie w zielonogórskim DPS kosztuje miesięcznie 10 tys. zł

Rosjanie spenetrowali Bydgoszcz. "Nikt ani razu nie zaproponował nam, abyśmy tu przyjechali"

Nielegalna kopalnia kryptowalut odkryta na uczelni we Wrocławiu. Straty będą ogromne

Mężczyzna wyrwał broń policjantowi i zastrzelił się w komisariacie w centrum Krakowa

Audi Q8 TFSI e. Dynamika i wydajność

Przybywa zamożnych Polaków. Jakiej oferty oczekują od banków?

Wszystkie komentarze

Tematy ważne dla Bielsko-Białej

Warto przeczytać