Korn urodził się w 1852 roku w Wadowicach, wtedy ubogiej miejscowości na prowincji. Jeszcze kilka lat wcześniej obowiązywał tam zakaz osiedlania się Żydów. Szybko okazało się, że chłopak jest bardzo utalentowany i garnie się do nauki. Szkołę w Opawie skończył z najlepszym wynikiem. Potem ukończył studia na Politechnice w Karlsruhe oraz na Uniwersytecie w Wiedniu pod kierunkiem profesorów architektury Heinricha von Ferstla i Theophila von Hansena. Obaj wywarli wielki wpływ na jego późniejszą twórczość. Karol Korn miał trzech synów: Feliksa, Ottona i Fritza. Był m.in. przewodniczącym Towarzystwa Budowlanego oraz członkiem Zarządu Izraelickiej Gminy Wyznaniowej. Lubił polować. Ponoć rzadko widywano go w synagodze. Pomagał mieszkańcom: wspierał finansowo ubogie dzieci i studentów bez względu na ich wyznanie.
Korn zmarł w 1906 roku w Bielsku. Pochowany został w rodzinnym grobowcu na miejskim kirkucie. Jego potomków można spotkać w Izraelu, Stanach Zjednoczonych, Australii, Niemczech. A także, oczywiście, w Bielsku-Białej. W mieście upamiętnia go krótka ulica niedaleko dworca PKS.
W zeszłym roku w noc poprzedzającą dzień Wszystkich Świętych cmentarz został zdewastowany. Wandale zniszczyli wtedy ponad 20 nagrobków. Rozbili na kawałki nagrobki Karola Korna oraz jego żony Pauli. W historii Bielska-Białej mało jest osób równie zasłużonych co zmarły w 1906 roku Korn, wielki budowniczy i architekt. Miasto zawdzięcza mu m.in.: dworzec kolejowy, budynek poczty głównej, szpital przy ul. Wyspiańskiego, wiele kamienic przy ulicach 3 Maja, Mickiewicza i 11 Listopada. W czasie II wojny światowej nagrobek Korna zniszczyli Niemcy, jego grób przez lata był zarośniętym bluszczem wgłębieniem w ziemi. W 2009 roku dzięki m.in. prawnuczce architekta oraz jej mężowi odsłonięto nowe, bardzo ładne nagrobki Kornów. W 2011 roku zostały zniszczone przez wandali, ale udało się naprawić szkody. Niestety, przed rokiem grobowiec znowu został zniszczony. Naprawa kosztowała Gminę Wyznaniową Żydowską 25 tys. zł.
Fot. Tomasz Fritz / Agencja Gazeta
Karol Korn zadebiutował z rozmachem - piękną bielską synagogą. Niestety, świątynia spłonęła na początku wojny. Tylko dzięki archiwalnym fotografiom wiemy, jak wyglądała. W miejscu, gdzie stała świątynia, jest dzisiaj Galeria Bielska BWA. Jednak w mieście do dziś można oglądać wiele innych budynków zaprojektowanych lub zbudowanych przez Karola Korna.
Archiwum Gminy Wyznaniowej Żydowskiej
Przy ul. Mickiewicza stoi jedno z dzieł Korna - willa zbudowana dla Teodora Sixta. Nie wiadomo, z czego tak naprawdę żył ten bardzo bogaty człowiek i jak zarabiał na życie. Podejrzewano, że może np. handlować bronią albo prowadzić sieć domów publicznych. Jego willa zwieńczona jest oryginalną, charakterystyczną wieżyczką. To w niej w niewyjaśnionych okolicznościach zmarła żona Sixta. Bogacz zapisał w testamencie willę miastu. Przez jakiś czas mieścił się w niej rektorat Akademii Techniczno-Humanistycznej.
Jednym z najbardziej znanych dzieł Karola Korna jest hotel Kaiserhof zaprojektowany przez niego na zlecenie Henryka Hochstima. Budynek powstał w latach 1892-93 przy dzisiejszej ulicy 3 Maja. W 1922 roku w hołdzie Gabrielowi Narutowiczowi nadano mu nazwę Prezydent, od kilku lat nazywa się President. Dzisiaj to ekskluzywny, czterogwiazdkowy hotel.
fot. Hotel President Bielsko-Biała
Miasto zawdzięcza Kornowi także m.in.: dworzec kolejowy, budynek poczty głównej, szpital przy ul. Wyspiańskiego, wiele kamienic przy ul. 3 Maja, Mickiewicza i 11 Listopada oraz wille i domy prywatne.
Fot. Tomasz Fritz / Agencja Gazeta
Korn projektował i budował także poza Bielskiem. Zaprojektował Wadowicach, Andrychowie, kościoły w Choczni, Gierałtowicach i Lipowej, szkoły w Żywcu i Zabłociu. Jego dziełem są dworce kolejowe w Dziedzicach, Boguminie, Morawskiej Ostrawie, Gruszowie, Stauding, Bilovcu oraz obiekty przemysłowe - fabryka mebli w Jasienicy, rafineria w Czechowicach, walcownia w Dziedzicach czy hotel Royal w Krakowie, usytuowany tuż obok Wawelu.
Uroczyste obchody 110 rocznicy śmierci Karola Korna odbędą się w poniedziałek. Organizatorami są: Gmina Wyznaniowa Żydowska w Bielsku-Białej, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie, Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów. O g. 16 rozpocznie się spacer śladami Korna, który poprowadzi dr Jacek Proszyk. Spotkanie chętnych odbędzie się przy dawnej willi Deutscha (obecnie siedziba WKU), przy ul. Karola Korna. Od g. 17.30 zaplanowane są: wykład Nieznane fakty z życia Karola Korna dr Ewy Janoszek, wykład Przywracanie pamięci Karola Korna jako budowniczego miasta prof. Ewy Chojeckiej, uroczyste wręczenie dyplomów dla uczniów bielskich szkół za udział w akcji Żonkil oraz koncert, na którym wystąpi Rabin Icchak Horovitz. Uroczystości odbędą się w Miejskim Domu Kultury im. Wiktorii Kubisz przy ul. Słowackiego 17.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze